Binek ve Ticari Araç Kiralamada Gider Kısıtlamaları ve Araç Gider Muhasebe Kaydı

Araç kiralama hizmetinden yararlanmak isteyen şirketler, bu hizmeti hangi durumlarda ve hangi oranda gider olarak gösterebileceklerini merak ediyor. Bununla birlikte araç gider muhasebe kaydının nasıl yapılabileceği ve araç kiralamada Katma Değer Vergisi (KDV) tevkifat yükümlülüğü de şirket sahiplerinin araştırdıkları konuların başında geliyor. Hedef Filo, araç kiralamada gider konusuna dair akla takılan soru işaretlerini bu yazıda açıklığa kavuşturdu! Hadi, bilgi edinmeye siz de hemen başlayın!

1. Araç Kiralama Gider Olarak Gösterilebilir mi?

Binek ve ticari araç kiralama hizmeti kapsamında harcanan miktarın önemli bir kısmı gider olarak gösterilebiliyor. Aynı zamanda araçlara dair yapılan harcamalar da faturalandırıldığı takdirde gider olarak gösterilip vergiden düşülebiliyor. Araç kiralama giderleri arasında stopaj ve Katma Değer Vergisi oranları da yer alıyor. Hem stopaj hem de KDV için ödenen vergi miktarı, araç kiralama bedelinin yüzde 20’sine karşılık geliyor.
Diğer yandan 7194 sayılı kanun hükmünce araç kiralama gider kısıtlaması durumu bulunuyor. Bu uygulama sayesinde binek ve ticari araçların kiralamasında gider olarak gösterilebilecek tutarlar belirli bir sınırı aşamıyor. Fakat harcamaların faturalandırılması, yukarıda da belirttiğimiz üzere araç kiralama gider gösterme işlemi için en önemli koşulu oluşturuyor. Aksi takdirde faturalandırılmamış harcamaların hiçbiri gider olarak gösterilemiyor.

2. Araç Kiralamada Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Araç kiralamada muhasebe kaydı, filo firmasının düzenlediği kiralama faturasıyla kolay bir şekilde yapılabiliyor. Filo firmasının şirket adına oluşturduğu kiralama faturasının, “pazarlama ve genel yönetim gideri” olarak kayıt altına alınması gerekiyor. Bu işlemin ardından araç kiralama muhasebe kaydı tamamlanmış oluyor. Ayrıca ticari araç ve binek araç kiralama fark etmeksizin yapılan harcamaların en fazla yüzde 70’i muhasebe kaydına gider olarak işlenebiliyor. Kalan yüzde 30’luk kısım ise 7194 sayılı kanun sebebiyle “kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG)” olarak gösteriliyor.

3. Vergi Mükellefi Olmayan Kişilerden veya Kurumlardan Araç Kiralama ve Damga Vergisi Ödenir mi?  

Vergi mükellefi olmayan kişilerden ya da kurumlardan araç kiralandığı takdirde KDV ve stopaj masraflarını ödeme yükümlülüğü kiralayana ait oluyor. Çoğunlukla binek araçlar için tercih edilen bu tür kiralamalar, kiracıya normalden daha fazla masraf ve sorumluluk yüklüyor. Gelir Vergisi Kanununun 70’inci maddesinde malların kiralanması karşılığında yapılacak kesinti yüzde 20 olarak belirtiliyor. Bu durumda araç kiralamada KDV oranı da yüzde 20 oluyor ve ilgili tutar söz konusu senaryoda kiracı tarafından ödeniyor.
Vergi mükellefi olmayan kişi veya kurumlardan yapılan araç kiralamalarında yüzde 20 oranında gelir vergisi stopajı da KDV ödemesiyle birlikte yapılıyor. Aynı zamanda yüzde 0,15 oranında Damga Vergisi Beyannamesi ücreti de kiralayan tarafından karşılanıyor. Bu durumda filo kiralama vergi avantajlarının varlığından söz edilemiyor. Söz konusu avantajlardan faydalanmak ve araç kiralama hizmetini gider olarak göstermek için mutlaka vergi mükellefi olan filo şirketlerinden kiralama yapmak gerekiyor.

4. Araç Kiralamada KDV Tevkifat Yükümlülüğü Nasıldır?

KDV tevfikatı KDV’nin belli oranda düşürülmesini, yani kesintileri ifade ediyor. Gelir Vergisi Kanununun 40/5 maddesinde, taşıt giderinin kiralama yapan kurumun kazancından düşülebileceği belirtiliyor. Araç kiralama hizmetiyle şirkete kiralanmış taşıtlar da söz konusu maddeye dahil oluyor. Bu durumda kira sözleşmesinde belirtilen hizmetler, faturada şoför ve kiralama hizmeti olarak ayrı ayrı ücretlendirilmişse belirli oranlarda tevkifat uygulanması gerekiyor. Belirlenen oranlar şoför hizmeti için yüzde 90, kiralama hizmeti için ise yüzde 50 olarak uygulanıyor  .

5. Kiralık Araç Nasıl Gider Gösterilir?

313 seri numaralı Gelir Vergisi Tebliği ile yapılan düzenlemelerle, 2023 yılında muhasebe kaydında 17 bin TL olarak gösterilecek tutar 2024 yılında 26 bin TL’ye çıkarıldı. Bu durumda 26 bin TL üzerindeki kiralama bedelleri gider olarak gösterilemiyor. 26 bin TL üzerindeki kiralamaların KDV oranlarında da indirim yapılamıyor. Kiralık aracın gider olarak gösterilebilmesi için kanunen kabul edilmeyen giderin, gider olarak yazılabilecek tutarın ve indirim yapılmayacak KDV tutarının ayrı ayrı hesaplanması gerekiyor. Örneğin; kiraladığınız aracın aylık kirasının 40 bin TL olduğunu varsayalım. Bu durumda;

1. Gider olarak yazılabilecek maksimum tutar: 26 bin TL
2. Kanunen kabul edilmeyen gider tutarı: 14 bin TL
3. İndirim yapılmayacak KDV tutarı: 14 bin TL X %20 = 2 bin 800 TL olarak hesaplanıyor.

Yukarıda görüldüğü üzere kiralık aracın gider olarak kaydedilebilmesi için kiralama ücret bedelinin ve diğer giderlerin hatasız şekilde hesaplanması ve kayıt altına alınması gerekiyor. Ayrıca yukarıdaki hesaplama, şirketin kiraladığı her bir araç için geçerli oluyor. Bu durumda gelir vergisi ve KDV mahsuplaştırma avantajlarından faydalanarak şirket giderlerini optimize etmek için uzun dönem filo kiralama hizmetinden yararlanmak en makul seçeneklerden biri olarak öne çıkıyor. Aksi takdirde şirketler için oldukça maliyetli bir tablo ortaya çıkabiliyor.

6. Araç Kiralama Şirketleri Araçları için Gider Kısıtlaması Uygulanır mı?

Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı ve 68’inci maddeleriyle 7194 sayılı kanunun 13’üncü ve 14’üncü maddeleri kapsamında şirketlerin kiraladıkları araçlara gider kısıtlaması uygulanıyor. Söz konusu uygulama, ülkedeki vergi muafiyet makasının açılmaması için şart koşuluyor. Araç kiralama gider kısıtlaması oranı her yıl değişebilmekle birlikte 2024 yılı için geçerli olan tutarlar şu şekilde belirtiliyor:

6.1. Binek Araç Gider Kısıtlaması Ne Kadar?

2024 binek araç kiralama gider kısıtlaması kapsamında şirketlerin gider olarak gösterebileceği azami tutar KDV hariç aylık 26 bin TL oluyor. Kira bedelini aşan tutar ise kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak kabul ediliyor. Dolayısıyla KKEG olan kısma herhangi bir indirim uygulanmıyor. Bu şartlar 2024 yılında yapılacak yeni araç kiralamaların yanı sıra önceki yıllarda yapılmış olup 2024’te devam eden sözleşmeler için de geçerli tutuluyor.

6.2. Ticari Araç Gider Kısıtlaması Ne Kadar?

Gider kısıtlaması uygulaması sadece binek araçlar için geçerli oluyor. Dolayısıyla yukarıda belirtilen azami gider tutarı durumu ticari araçlarda söz konusu olmuyor. Tabii uzun vadeli ticari araç kiralamanın avantajları bu gibi mali faydalardan çok daha fazlasını sunuyor. Bu hizmet kapsamında bakım ve sigorta gibi ek maliyetler de uzun vadeli ticari araç kiralama bedeline dahil edilebiliyor. Şirketler, sürpriz giderlerin oluşmadığı bu sistem sayesinde şirket bütçelerini çok daha iyi şekilde yönetebiliyor.

9. 2024 Araç Kiralama İşlemlerinde Ne Kadar Gider Yazılır?

Yukarıda da belirttiğimiz üzere, kiralanan araçların aylık kira giderleri 26 bin TL’ye kadar gider olarak gösterilebiliyor ve böylece vergi matrahından düşülebiliyor. Bununla birlikte kiralanan aracın yakıt giderleri de yüzde 70 oranında vergiye yansıtılabiliyor. Ayrıyeten uzun vadeli araç kiralama hizmetinden yararlandıklarında şirketler araç kiralama vergisi noktasında da bir dizi avantaj elde ediyor. Bu durumda vergilerin gider olarak gösterilip masraftan düşülmesi, şirketlerin sermayelerini çok daha verimli şekilde planlayabilmelerini sağlıyor.

10. Araç Kiralama Gideri Hangi Hesapta İzlenir?

Araç kiralama bedeli ödemesi 700’lü hesaplarda gider olarak yazılıyor. Elde edilen kira geliri ise 600’lü gelirler hesaplarına kaydediliyor. Bu tür hesaplar sayesinde şirket maliyetleri ve genel muhasebe kayıtları takip edilebiliyor.

Hedef Filo, uzun dönem binek ve ticari araç kiralama hizmetiyle şirketlere birçok yönden mali avantaj sağlıyor. Üstelik kiralık sıfır araç modelleriyle şirketlerin prestijini artırmaya ve ek hizmetleriyle sorumluluklarını minimuma indirmeye de yardımcı oluyor. Siz de çözüm ortağı olarak Hedef Filo’yu seçin, uzun vadeli araç kiralamanın tüm avantajlarından yararlanma şansı elde edin!